Schaffelaarspodium: ‘crisis biedt ook kansen’

BARNEVELD – De economische crisis biedt kansen om de crisis in cultuur en maatschappij van Europa aan te pakken. Daarover waren de aanwezigen op het Schaffelaarpodium het gisteravond – in allerlei gradaties en nuances – wel eens.

door: Theo van der Zalm

De uitgangsstelling ‘de crisis is een zegen’ werd eigenlijk door niemand van tafel geveegd, zo viel op.

“De crisis is een kans om naar een nieuwe fase in onze maatschappelijke ontwikkeling te komen”, stelde inleider Wim Meijer, oud staatssecretaris van CRM. “De oude tijd komt nooit meer terug.” Meijer ziet de globalisering als “onverbiddelijk”.

Tegelijk dreigt het Europese gevoel van ‘rule the waves’ om te slaan in angst voor de buitenwereld. “Angst kan je helpen overleven, maar het kan je ook verlammen.” De kloof die opengaat tussen de ‘wereldburgers’, die zich overal wel denken te redden en de mensen die zich door alle veranderingen laten verlammen en zich liever ‘achter de dijken’ terug zouden trekken, noemde Meijer veel ernstiger, dan de crisis, die na een aantal jaren zal overgaan zoals een verkoudheid. Hij vindt, dat de voorhoede net als de liberalen in de 19e eeuw op zich zou moeten nemen om de veronzekerde achterblijvers toe te rusten voor de toekomst.

Overheid

Veel van de ruim 40 aanwezigen weten de problemen met de sociale samenhang in Europa aan de overheid, die teveel naar toe getrokken zou hebben en zich daaraan uiteindelijk heeft vertild. Ondertussen zijn mensen daardoor passief en afwachtend geworden. “Helpen maakt afhankelijk.” Bovendien verstikt het netwerk van regels en protocollen, dat voor al die hulp en toezicht is uitgerold, de initiatieven van mensen om problemen aan te pakken. Er werd door meerdere aanwezigen geklaagd over de bureaucratische horden, die het ‘aanpakken’ in de weg zitten.

Hilhardt Brul waarschuwde er tenslotte voor, “elkaar de put in te praten. Ondertussen hebben we hier een theater en een Pluimveemuseum, dat op vrijwilligers draait.” Meijer beaamde dat. Hij noemde het hoopvol, dat zoveel jongeren voor zichzelf willen beginnen, ook als dat niet altijd lukt. En hij signaleerde een trend, juist in een steeds onbegrensdere wereld lokaal initiatieven voor energiewinning, voedselproductie en dergelijke te beginnen.